Büyük Depremlerin Artçıları Neden 1-2 Yıl Sonra Bile Bölgeyi Etkilemeye Devam Ediyor?

10 şehrimizi gördüğümüz iki büyük depremin ardından AFAD’ın geneline göre yaklaşık 2 bin 724 artçı deprem meydana geldi. Artçı deneyimler devam ederken insanlar bunun daha ne kadar süreceğini de merak ediyor. Yanıt ne yazık ki pek olumlu değil.

Artçı depremler, yer kaplamasının Olduğu yerde gerçekleşen öncü depremlerin ardından gelen ve beklenen ana depremi gerçekleştirmenin, büyüklüğü azalan küçük depremlerdir.

Depremler kümeler halinde gelir. Herhangi bir deprem kümesinde en yetişkin ana şok olarak adlandırılır; ondan öncekiler ön ödemedir, ondan sonrakiler ise artçıdır.

Bir deprem meydana geldiğinde, kayanın ani süzgecinden salınan enerjinin bir uzantısı kayalara aktarılır ve bu da üzerlerinde zaten mevcut olan itme, çekme ve bükme baskılarını artırır.

Bu gerilimler kayaların taşıyamayacağı kadar fazla olanlar onlar da kırılır, yeni bir bastırılmış enerji hortumu salar ve kayada yeni faylar oluşturur. Bu şekilde depremler artçı ölümlere yol çiçekleri ve artçı ömürler gitgide daha küçük artçı şokları doğurur.

Hasara neden olacak kadar büyük bir deprem, muhtemelen ilk saat içinde hissedilen birkaç artçı şok üretecektir. Artçı şokların hız hız düşüşü. ana şoktan sonraki gündeki artçı sayısı, ilk günkünün yaklaşık yarısı kadardır. Ana şoktan bir gün sonra ise artçı şokların sayısı kat kadar düşer. Daha büyük depremlerin artçı şokları daha fazla ve daha büyük olur.

Ayrıca, bir ana şoktan bir yıl veya daha uzun süre sonra daha küçük depremler Oluşmaya devam edebileceği gibi, bir depremden uzun süre sonra da büyük bir artçı şok olma ihtimali vardır.

Artçı depremlerin belli bir süre yoktur. Depremden sonra meydana gelen sanatçılar 1 ay sürebildiği gibi 2 yıl boyunca da devam edebilir.

Her depremde belli bir miktar gerilim salınır ancak büyük depremlerde tek bir deprem ile gerilimin tamamı salınmaz ve her sanatı sürdürerek daha fazla gerilim maaşı. Bu nedenle, büyük bir fay içeren herhangi bir büyük deprem, enerjiyle birçok küçük hasar meydana gelir; bu nedenle pek çok artçı şok oluşur.

Artçı kurbanları dizisinin uzunlukları depremin büyüklüğüne bağlı olacaktır. Daha büyük depremler, daha büyük fayları harekete geçirdikleri için çok daha uzun artçı şok dizilerine sahiptir. Eğer küçük bir fay ise, o zaman artçı şokların etkisinde kalır.

Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, deprem sonrası boyunca artçı tatillerin haftalar, aylar hatta 1 yıla kadar süreceğini belirtti.

2017 yılında Bodrum-Kos arasında meydana gelen depremde tam 9 bin 9 tane artçı ömür yerleşikti. Bu depremde de artçı tazminatların bu süreler boyunca, hatta yürümeleri beklenebilir.