Ağaçlar Madem Çok İyi Oksijen Kaynağı, O Zaman Yapraklarını Döktüklerinde Neden Hâlâ Rahatça Nefes Alabiliyoruz?

Ortaokul fen dersinde hepimize öğretildiği gibi ağaçlar fotosentez yoluyla oksijen üretir, bu da onları karadaki ana oksijen üreticilerinden biri yapar. Ancak çoğumuzun yanlış anladığı şey, konu tüm Dünya olduğunda, Ağaçların oksijen üretimine yüzde katkısı.

Çünkü bildiğiniz gibi ağaçlar, Sonbaharda yapraklarını dökerler. Bu durum şu soruyu gündeme getiriyor: Yaprakları olmayan bir ağaç nasıl oksijen üretebilir? Yoksa üretiyor mu? Üretmezse nefes almaya nasıl devam edebiliriz? Bu soruların cevabı o kadar basit değil çünkü küresel oksijen döngüsünü etkileyen birçok faktör var ve ağaçlar bunun sadece küçük bir kısmı.

Öncelikle şu şok edici gerçeği öğrenelim: Ağaçlar gezegenimizin başlıca oksijen üreticileri değildir.

Sormamız gereken ilk sorulardan biri şu; Ağaçların gerçekte ne kadar oksijen ürettiği ve bunun atmosferdeki toplam oksijen miktarıyla karşılaştırılması. Bazı tahminlere göre ağaçlar karasal fotosentezin yaklaşık %30’unu üstlenir; bu da kara bitkilerinin saldığı oksijenin yaklaşık %30’unu ürettikleri anlamına gelir. Geri kalanı çimenler, mahsuller, çalılar ve yosunlar gibi diğer bitki türlerinden gelir.

Daha da önemlisi karasal fotosentez, küresel fotosentezin yalnızca bir kısmıdır. yarısından sorumlu. Diğer yarısı okyanuslarda algler, fitoplanktonlar ve siyanobakteriler Tarafından gerçekleştirilen deniz fotosentezinden gelir. Bu mikroskobik organizmalara genellikle “gezegenin akciğerleriBunlara “soluduğumuz oksijenin yaklaşık %50’sini ürettikleri için” adı verilmiştir.

Algler, fitoplankton ve siyanobakteriler

Dolayısıyla Dünya’daki tüm oksijen üretim kaynaklarını topladığımızda ağaçların toplam oksijen miktarını kabaca hesaplayabiliriz: Yaklaşık %15 oranında katkı sağladığını söyleyebiliriz.. Yani ağaçların birkaç ay boyunca yapraklarını dökmesi ve oksijen üretmemesi, oksijen seviyesinde gözle görülür bir değişikliğe neden olmaz. Ancak elbette bu ağaçların önemsiz olduğu anlamına gelmiyor.

Sormamız gereken bir diğer soru da ağaçların ne kadar oksijen tükettiği ve bunun net oksijen dengesini nasıl etkilediğidir.

Tüm canlı organizmalar gibi ağaçların da nefes alabilmek için oksijene ihtiyacı vardır; Bu, şekerleri parçalamak ve büyümeleri ve bakımları için enerji açığa çıkarmak için oksijen kullandıkları anlamına gelir. Ağaçlar tüm yıl boyunca büyür, kışın hareketsiz veya hareketsizdir Yapraksız olduklarında bile solunum yaparlar.

Ağaçların tükettiği oksijen miktarı; Aslında büyüklükleri, yaşları, türleri ve çevre koşulları gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Ancak genel bir kural olarak ağaçlar ürettikleri oksijenin yaklaşık yarısını tüketirler. Bu ağaçların oksijen dengesini etkiler. net bir pozitif etki Bize sahip olduğunu gösteriyor ama sandığımız kadar değil.

Örneğin olgun yapraklı bir ağaç, bir mevsimde 10 kişiye bir yıl boyunca yetecek kadar oksijen üretebildiği gibi, aynı zamanda bir mevsimde bir yıl boyunca 5 kişiye yetecek kadar oksijen tüketebilecek kapasiteye de sahiptir. Yani net etki Bir ağaç, oksijen üretimiyle bir yıl boyunca 5 kişiyi geçindirebilir.. Ayrıca ağaçlar yapraksız dönemlerini kendi solunum hızlarını azaltarak ve daha az oksijen tüketerek geçirirler. Bunun net oksijen dengesi üzerinde olumlu etkisi vardır.

Peki ya diğer oksijen üretim ve tüketim kaynakları? Durdukları bir dönem var mı?

Mevsimlerin onlar üzerinde de benzer bir etkiye sahip olduğu ortaya çıktı. Örneğin otlar ve mahsuller kışın büyümeyi ve fotosentez yapmayı durdurur, ancak aynı zamanda ağaçlar gibi solunumu da azaltırlar. Benzer şekilde okyanuslardaki algler ve fitoplanktonlar da ışığın varlığı ve besin kaynağına bağlı olarak mevsimsel büyüme ve düşüş döngüleri vardır.

Yani genel olarak mevsimler hem oksijen üretimini hem de tüketimini dengeli bir şekilde etkiliyor, yani oksijen seviyeleri yıl boyunca çok fazla değişmiyor. Aslında Kaliforniya’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nün ölçümlerine göre atmosferik Oksijen seviyeleri 1991’den bu yana nispeten stabil. %20,94 ile %20,96 arasında hafif dalgalanıyor.

(Şaşırmayın, Dünya atmosferinin yaklaşık %78’ini oluşturur.) nitrojen/nitrojen oluşturuyor.)

Dünyanın oksijen seviyelerini başka hangi faktörler etkiler?

Elbette oksijen seviyesini etkileyen tek faktör mevsimler değil. Volkanik patlamalar, orman yangınları, fosil yakıtların yakılması, arazi kullanımı değişikliği ve iklim değişikliği gibi küresel oksijen döngüsünü etkileyen birçok doğal ve insan kaynaklı faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden bazıları oksijen seviyeleri üzerinde olumlu etkiye sahip olsa da, çoğunun olumsuz etkisi var.

Volkanik patlamalar

Volkanik patlamalar atmosfere büyük miktarlarda karbondioksit ve kükürt dioksit salabilir, bu da oksijenle reaksiyona girerek oksijen seviyelerini azaltabilir. Sadece bu değil, patlama sırasında ortaya çıkan volkanik kül ve toz da çünkü güneş ışığını engelliyor Dolayısıyla fotosentezi de azaltır.

Orman yangınları

Benzer şekilde, orman yangınları biyokütleyi yakarak büyük miktarlarda oksijen tüketebilir, ancak aynı zamanda ölü odunları temizleyerek ve besin maddelerini serbest bırakarak yeni büyümeyi ve fotosentezi de teşvik edebilir. Fosil yakıtların yakılması aynı zamanda kömür, petrol ve gazın yakılmasıyla büyük miktarlarda oksijen tüketilmesine neden olabilir, ancak aynı zamanda Bitki büyümesini ve fotosentezi artırmak için yeterli karbondioksit seviyeleri da artabilir.

Arazi kullanımı değişikliği

Arazi kullanımındaki değişiklik, Dünya yüzeyindeki bitki örtüsünün miktarını ve türünü değiştirerek oksijen seviyelerini de etkileyebilir. Mesela ağaçları kesmek, oksijen üretimini azaltabilir ancak çürüyen organik maddeleri uzaklaştırarak Ayrıca oksijen tüketimini de azaltabilir. Tersi senaryoda, yani ağaçlandırma yoluyla ağaç dikilerek oksijen üretimi artırılabilir, ancak ayrışmış organik madde eklenmesi de oksijen tüketimini artırabilir.

iklim değişikliği

Son olarak iklim değişikliği, fotosentezi ve solunumu etkileyen sıcaklık, yağış ve rüzgar düzenlerini değiştirerek oksijen seviyelerini de etkileyebilir. Yüksek sıcaklıklar solunum hızlarını artırabilir ve oksijen seviyelerini düşürebilirama aynı zamanda buharlaşma oranlarını ve su buharı seviyelerini de artırabilirısıyı hapsedebilen ve Fotosentez oranlarını artırabilir.

Gördüğünüz gibi, oksijen seviyelerini karmaşık ve bazen de mantık dışı şekillerde etkileyen birçok faktör var. Ancak bu faktörlerin genel etkisi aslında atmosferdeki toplam oksijen miktarıyla karşılaştırıldığında çok küçüktür. Aslında Michigan Üniversitesi iklim bilimci Chris Poulsen tarafından yürütülen bir araştırmaya göre oksijen seviyeleri son 500 milyon yılda %10 ila %35 arasında, Son 10 milyon yılda çok az değişti.

Sonuç olarak ağaçların yapraklarını döktüğünü ve oksijen üretimini azalttığını söyleyebiliriz, Oksijen dengemizi etkilemez.