Dünya’dan ortalama 20 milyar km uzakta olduğunuzu düşünüyorsunuz. Elbette tek kaygınız kirli çamaşırlarınızı ne kadar olmaz ancak bir süre sonra orası yaşam alanınız gibi olmaya başlar ve duygusal ihtiyaçlar etkileriniz olur.
Birkaç günlüğüne tatile giderken bile eşyalarımızı bavula sığdırmakta zorluk çekiyoruz, bir de bunu aylarca uzay gemisinde barındırıyor en astronotlara sorun. 6 ay süren bir yolculukta, temiz bir çift iç çamaşırının yetmesi için yanlarında 540 çift iç çamaşır götürmeleri, kirli hâlde saklamaları ya da kirlenenleri de yörüngeye fırlatmaları gerekirdi.
Astronotlar uzayda çamaşırları nasıl çözüyor?
Aslında uzay istasyonunda giysiler Dünya’da olduğu kadar çabuk kirlenmiyor. Astronotlar kontrollü bir güç yaşıyorlar. Bu sıcaklık sabit ve rahat bir sıcaklıkta kalıyor.
Ayrıca çevrelerindeki her şey neredeyse ağırlıksız O andan itibaren Dünya’yı yer çekimindeki gibi zorlu fiziksel hareketler yapmıyorlar. Yine de astronotlar vücutlarının körelmemesi için düzenli küçük egzersizler yapıyorlar. Tüm bunlara rağmen doğal kıyafetler bir süre sonra kirleniyor. Bu durumda bulunan çözümler aşağıdaki yer alan maddelerdeki gibi:
Aynı çamaşırları uzun süre giymek.
Astronotlardan alınan bilgiye göre, aynı iç çamaşırlarını yaklaşık olarak 1 hafta giyiyorlar. Hatta bazı pantolonlarının ve şortlarının gibi kıyafetlerini 3 ay boyunca değiştirdikleri oluyormuş.
Expedition Six Komutanı Ken Bowersox’un dediğine göre, plastik bir torba kullanarak kısayolunu yıkamanın bir yolunu bile barındırıyor.
Kayan bir yıldız gibi uzaya fırlatmak.
Rus Uzay Ajansı’nın aktardığına göre, mürettebatın uzayda bir süre kalması için yeterli yiyecek, su ve diğer ihtiyaçları karşılayacak malzemelere sahip olmaları gerekir. Bu malzemeleri taşımak üzere insansız ilerleme gemileri de mürettebatla birlikte uzaya fırlatılır. Astronotların kirli çamaşırları da bu gemilerin içinde durabilir.
Kirli çamaşırlarla bitki yetiştirme.
Bilim Subayı Pettit, istasyonda bulunan domates ve fesleğen tohumlarını denemeye ve yetiştirmeye karar verdiğinde bir sorun vardı. Toprak olmadığı için yetiştirmenin başka bir yolunu bulması gerekiyordu. Pettit, Space Chronicles adlı yayında şöyle yazdı:
“Ekme makinemi inşa etmek için küresel bir çekirdeğe ihtiyaç var. Eski bir iç çamaşır işe yaradı. İstasyonda, iç çamaşırlarımızı belki her 3-4 günde bir değiştirme yetecek kadar malzememiz var. Birkaç madde maddesi bulunan eski bir iç çamaşır bir küre şeklinde katlayın ve dikiş takımımızdan iğne ve iplik kullanarak birkaç iyi dikişle yerinde tutun.”
Pettit, tohumların çimlenemeyecek kadar soğuk asansör neden olan bir sorunu çözdükten sonra, iç çamaşır ve tuvalet kağıdından oluşan ekme makinesinde 2 gün içinde tohum filizlendirdi.
Bakterileri beslemek.
Bu şu anda gerçekten bir seçenek değil ancak seçim olabilir. Mir istasyonu henüz yörüngedeyken, Rus bilim insanları istasyonunda aylarca kirli iç çamaşırlarının saklanması sorununa yeni bir çözüm üzerinde çalışıyorlardı.
Bilim insanları, astronotun pamuklu ve kağıt iç çamaşırlarını sindirmek için özelliklerini kullanmak bir sistem algılamaya bakar. Araştırmacılar, bakteri iç çamaşırlarını topladıklarında ortaya çıkan metan gazının uzay aracına güç sağlamak için kullanılabileceğini bile söyledi.
Hatta sistem, istasyondaki diğer bazı atıklardan kurtulmak için de kullanmak. Sistem Mir’de kullanım için hiçbir zaman tamamlanmamış olsa da (araştırmacılar doğru bakteri kalitesini bulmanın on yıl kadar sürebileceğini söylediler), değerlendirme uzayda yaşayan insanlar için bir seçenek olabilir.
İLGİLİ HABER
Hiçliğin Ortasındaki Uluslararası Uzay İstasyonu’nda Temiz Hava ve Su Nasıl Hiç Bitmiyor?
İLGİLİ HABER
Yorum Yaz