İnsanlık, onlarca yıldır uzayla yakından ilgileniyor. Çevremizdeki gök cisimlerine insanlı veya uzaya gitmeyi başarmış olsak da uzayla ilgili attığımız ayrıntılar henüz bir başlangıcında ilk adımının ilerisine gidemiyor.
Uzayın yaratıkları karşısında çok yetersiz kalan insanlık, milyarlarca ışık yılı ötesini gösterebilen teleskoplarla bu devasa alanı gözlemlemeye çalışıyor. Hazır geçen senelerdeki kış aylarının aksine sıcak havaların olduğu bu dönemlerde aklımıza şöyle bir soru geldi: Evrendeki en soğuk yer neresi?
Evrendeki -bilinen- en soğuk yer, Dünya’dan 5000 ışıkyılı ile görüntüleniyor.
Erboğa Takımyıldızı’nda bulunan Bumerang Bulutsusu, gezegen -şu ana kadar gözlemlediğimiz ihtimal- en soğuk yeri. Merkezinde ölmek üzere olan kırmızı dev yıldız bulunan Bumerang Bulutsusu, toz ve iyonize taşlardan oluşur.
Nispeten genç bir gezegenimsi bulutsu olan Bumerang Bulutsusu’nun merkezinde yer alan ölüm döşeğindeki yıldız, yoğun ultraviyole radyasyon yayarak gazların parlamasına ve renkli ışık üretmesine neden oluyor. Bunu yaparken de aslında dış katmanlarını döküyor.
Bumerang Bulutsusu ne kadar soğuk?
Midjourney’de üretim
Evrendeki en soğuk yer olan Bumerang Bulutsusu, -272 santigrat derece. Bu değer, mutlak sıfır olan -273 santigrat derecen sadece 1 derece daha sıcak. Bu sıcaklık, Antarktika’da bulunan -93,2 santigrat derecelik rekor yükseklikten 3 kat daha fazla.
İLGİLİ HABER
Sıcaklık Milyarlarca Dereceye Ulaşabilirken Neden -273 °C’nin Altına Düşemez?
Bu aşırı soğuğun nedeni, hızla hareket eden gazlar.
Bulutsuya “sis” gövdesini de veren gazlar, yıldızların doğumlarından 164 km hızla dışarı çıkıyor. Bu yüksek hız sayesinde bulutsu da çok büyük bir hızla genişliyor ve bu hızlı sınırlarının düşük sıcaklıktan etkilenme nedeni olduğu belirtiliyor. Yani çok hızlı rüzgarlar şeklindeki gaz çıkışı ve bu rüzgar hızla genişlerken sıcaklığın da önemli ölçüde düşmesini sağlayan kozmik bir buzdolabı görevini görüyor.
Bumerang Bulutsusu her şeyi çok hızlı yapıyor.
götüren yıldızın aslında Güneş’imizle pek çok benzerliği var. Güneş’imizin yaşamları boyunca dış katmanlarını döken bir yıldıza dönüşecek. Ancak buradaki yıldızın etrafındaki soğuk araştırmanın nedeni, kütlesini diğer benzer yıldızlara 100 kat daha hızlı yolcu olması.
Big Bang’den geri kalanların bile -270,4 santigrat derece olduğu düşünülürse Bumerang Bulutsusu’nun gözlemlediğimiz evrendeki en soğuk yer rahatlıkla kullanabiliyorsun.
Yorum Yaz